به دلایل زیادی به نظر میآید که اکنون صحبت دربارهی این مساله زود باشد. به هر حال ما اطلاعات زیادی درباره PS5 و Xbox Scarlett نداریم. منظورم این است که ما میدانیم هر دو کنسول ازCPUهای جدید بر پایه AMD Ryzen وGPU هایی بر پایه Vega استفاده میکنند، میدانیم هردو با ورژنهای قدیمیتر نیز سازگارند، و برای سهولت در بارگذاری دارای SSD هستند، میدانیم هر دو درایوهای UHD دارند و میدانیم PS5 دارای Ray Tracing مبتنی بر سخت افزار میباشد.
اینها اطلاعات زیادی نیستند. ما چیزی درباره مشخصات دقیق، سخت افزار و یا عملکرد این کنسولها نمیدانیم. تخمین دقیق قیمت آنها کاری دشوار و تعیین کردن ارزش آنها کار دشوارتریست. پس این بحث درباره تخمین قیمت کنسولها بر اساس ویژگیهایی که دارند نیست، چون ما اصلا نمیدانیم آنها چه جور کنسول هایی هستند، بلکه بحثی است درباره تاریخچهی نظام قیمت گذاری برای سنجیدن قیمت ایدهآل برای کنسول های جدید. اگر این ماشین ها دنبال جذب آنی خریداران هستند، قیمتگذاری مناسب برای بازار عموم برای آنها حیاتی است.
تعداد قابل توجهی از مردم مایل خواهند بود که مبلغ اضافهتری را برای گرفتن نسل جدید این دستگاهها بپردازند؛ به آمار فروش اولین روز عرضه PS3 و Xbox One، یا اینکه چطور قیمت هر کنسول در فروش اولیه پنج تا شش برابر قیمت اصلیش در eBay یا سایتهای فروش مشابه است، نگاه کنید. ولی تداوم فروشهای اولیه به قیمت خوبی نیاز دارند. بعد از پایان استقبال متقاضیان کالای دست اول، فروشندگان میمانند و افرادی که حاضر نیستند حتی قیمت اصلی را، اگر بالا باشد، پرداخت کنند.
و دقیقا یک قیمت بالا چقدر است؟ در این بازه زمانی بر اساس تاریخچه قیمت گذاری به نظر میرسد این عدد ۳۹۹ دلار باشد. با رقمی بالاتر از این قیمت، شما هنوز کنسولهایی را به فروش میرسانید ولی با سرعت کمتری که در نهایت متوقف میشود. باز هم بهترین مثال Xbox One است که توانست واحدی سه میلیونی را در اولین ماه انتشار و نیمی دیگر را در ماه بعد از عرضه به فروش برساند. مسلما فروشها بعد از آن به تدریج کم شدند، تا حدی که مایکروسافت مجبور شد به مقدار قابل توجهی تا همین امروز قیمت آن را کاهش دهد، تا میزان فروش کنسول را حفظ کند. بنابراین اینطور به نظر میرسد که سقف قیمت ۳۹۹ دلار باشد، اینطور نیست؟
این قیمتی بوده که این کنسول ها “باید” داشته باشند. پس ماجرا تمام شد! خب…نه، اینطور نیست. دقت کنید، Xbox One رقیبی با قیمت پایینتر یعنی PS4 را داشت که با قیمت ۳۹۹ دلار به فروش میرفت. پس هر کسی که قصد خرید Xbox One را داشت، میدانست که یک انتخاب همسان و ارزانتر همان لحظه و همانجا در دسترس است. مطمئنا این مساله حداقل تعدادی از خریداران را از این محصول دور کرد. خب حالا اگر PS5 و Xbox Scarlett هردو با قیمت ۴۹۹ دلار عرضه شوند، چه اتفاقی میافتد؟
در اینجا ما به محدوده تیرهتری وارد میشویم و باید به حدسهای ماهرانه و گمانه زنیهایی با اساس میدان دهیم. در این حالت دو احتمال وجود دارد: یا قیمت ۴۹۹ دلاری هر دو کنسول جدید، این قیمت برای خریداران طبیعی میشود و میزان فروش حتی بعد از به پایان رسیدن هیاهوی عرضه اولیه پایدار میماند (چون مردم با این واقعیت که نسل جدید کنسولها با این قیمت اولیه عرضه میشوند، کنار میآیند.)؛ یا هر دو محصول بعد از استقبال اولیه افت کرده و این مساله منجر به کاهش قیمت خواهد شد. بازار کنسول ها هیچ امکانی برای بررسی این موقعیت نمیدهد. در طول تاریخ کنسولهای رقیبی که همزمان به بازار عرضه شدهاند، هیچ وقت قیمت یکسانی نداشتهاند. همیشه یکی از دیگری گرانتر بوده و این مساله مانع قیاس ما میشود. بنابراین کاری که باید برای پیش بینی آینده این کنسولهای بر فرض گران قیمت انجام دهیم، این است که بازار دیگری را بررسی کنیم.
به همین دلیل میروم سراغ iPhone XS و Pixel 3. گوشیهای هوشمند همیشه گران قیمت بودهاند، مخصوصا مدلهای پرچمدار. ولی iPhone XS و Pixel 3 قیمت را به بالای ۱۰۰۰ دلار کشاندند. هر دو این کار را تقریبا همزمان و با قیمت مشابهای انجام دادند. و به لطف طرفداران و متقاضیان پرزرقوبرقترین اسباب بازی جدید، هر دو گوشی از فروش اولیه مناسبی بهرهمند شدند. با این حال، فروش هر دو محصول افت کرد و شرکت های اپل و گوگل هر دو علنا پذیرفتند که قیمت بالا مردم را فراری میداد. وقتی گوشیهای هوشمند ارزانتر نیز وجود داشتند، کسانی که به دنبال مدلهای پرچمدار بودند به تعداد کمی از دستگاهها که قیمت تمامشان حدود ۱۰۰۰ دلار یا بیشتر بود محدود میشدند.
علیرغم این هم ارزی در قیمت، فروشها افت کرد. شاید مردم تصمیم گرفتند گوشی های ارزانتر و غیر پرچمدار بخرند (دقیقا همین اتفاق برای گوگل افتاد و مدل Pixel 3A بهتر از همتای گرانقیمتش به فروش رفت). شاید آنها به این نتیجه رسیدند که گوشیهای فعلیشان به اندازه کافی خوب هستند و صبر نمودن برای نو کردن آنها برایشان به صرفه تر است. شاید دلیل پایین آمدن قیمت مجموعهای از همه این عوامل بود. ولی خلاصهاش این است که قیمتهای بالا در نهایت خریداران را فراری دادند.
این مساله در بازار محصولات دیگر نیز بررسی شده، و به نظر میرسد که قیمت کالاهای مجلل، که شامل این کنسولها هم میشود، انعطاف محدودی دارد. بنابراین از نظر تئوری اگر PS5 و Xbox Scarlett با قیمت ۴۹۹ دلار عرضه شوند، ممکن است آمار فروش پایینتری داشته باشند؛ امکان دارد تعداد زیادی از خریداران تصمیم بگیرند که یا تا پایین آمدن قیمتها صبر کنند یا با کنسول های فعلیشان کنار بیایند. در این صورت پایین آوردن قیمت کمی پس از عرضه یا عرضه اولیه با قیمت پایینتر را ضروری میکند.
تکرار میکنم، تمامی این حدس ها تیری در تاریکی است: ما هیچ اطلاعاتی درباره کنسولهای جدید نداریم، کاملا ممکن است که آنها بتوانند این قیمت ۴۹۹ دلاری را توجیه کنند و مردم با رضایت کامل این مبلغ را بپردازند. از آن جایی که سونی و مایکروسافت از آخرین و بهترین تکنولوژیها برای این کنسولها استفاده کردهاند، ممکن است حتی اگر بخواهند هم نتوانند آنها را زیر ۴۹۹ دلار قیمت گذاری کنند.
ممکن هم هست که آنها این ضرر را بپذیرند و محصولات را با قیمت ۳۹۹ دلار عرضه نمایند و به این بحث پایان دهند. همچنین امکان دارد که هر دو کمپانی از ابتدا نرخ پایینتری برای کنسولهای جدیدشان در نظر گرفته باشند و بخواهند با طرح عمر بیشتر کنسولها، فروش دائمی کنسولهای ارزانتر نسل فعلی، فروشهای دیجیتالی بالاتر، فشار بیشتر برای خرید اشتراک و موارد دیگر این ضرر را جبران کنند.
ما چیز خاصی نمیدانیم، ولی بر اساس چیزی که گذشته نشانمان میدهد، آنچه که بررسی کوتاه بازارهای دیگر بیان میکند، و مبنی بر اطلاعاتی که داریم (هرچقدر هم که ناچیز باشد)، فکر میکنم بهتر است مایکروسافت و سونی کنسولهایشان را بالای ۳۹۹ قیمت گذاری نکنند؛ حتی اگر بدین وسیله در فروش اولیه سخت افزار ضرر کنند.